Piri Reis’in Haritası Çinide
Türk tarihine damga vurmuş, aradan yüzlerce yıl geçmesine rağmen eserleri ve yaptıkları günümüzde hala önemini koruyan binlerce kişiden biridir Piri Reis. Osmanlı denizcilik tarihinde derin izler bırakmış olmasının yanı sıra Piri Reis, eşsiz bir Kartograf ve deniz bilginidir. Coğrafya ve harita uzmanı ünlü Türk denizci Piri Reis’in 1513¨te çizdiği Afrika, Amerika ve Güney Kutbu’nu gösteren harita, ortaya çıkarıldığı 1929 yılında ortalığı karıştırdı. Çünkü Güney Kutbu’nun keşfi, haritanın çizilmesinden çok sonra, yani 1818¨de gerçekleşmişti. Piri Reis’in haritası, kıtanın buz altında kalmış sahil kesimlerini de gösteriyordu. Ancak kıta üzerindeki buzlar, haritanın çizilmesinden tam 6 bin yıl önce erimişti.
Piri Reis’in Haritası günümüze kalan, Amerika kıtasını gösteren en eski haritalardan biridir. Osmanlı Kaptan-ı Derya’sı Piri Reis tarafından 1513’te çizilmiş olup, Avrupa ve Afrika’nın batı kıyılarını ve Güney Amerika’nın doğu kıyılarını gösterir. Aralarında Kristof Kolomb’a ait bir haritanın da bulunduğu yirmi kaynağı bütünleştirerek hazırlanmış, 16. yüzyıl Avrupa ve Müslüman denizcilerinin coğrafya bilgilerini içeren değerli bir tarihi belgedir. Birçok araştırmacı ve bilim adamı, bu harita üzerinde çalışmalar yapmış ve bu gizemli haritanın sırrını ortaya çıkarmak için çalışmıştır. Piri Reis’in haritası, günümüzde hala gizemini korumaktadır.
Tarihimize damga vuran isimlerden bahsetmişken, bir parantez açıp, eşsiz tarihimizi görsel bir şölene dönüştüren el sanatlarımızdan biri olan çini sanatından da kısaca bahsetmek isteriz. Çini sanatı; Osmanlılardan günümüze kadar gelmiş geleneksel Türk sanatlarından biri olan iç ve dış mimari süslemelerin yanı sıra toprağın pişirildikten sonra şekil verilip kap-kacak, tabak, vazo, çini fayans, sürahi gibi eşyalar üretilmesine olanak sağlayan bir el sanatıdır.
Geçen yıl gerçekleşen bir organizasyonda, son yılların en güzel sanat gösterisi yapıldı. 2 önemli unsuru aynı çatı altında birleştiren bu aktivitede, Pire Reis’in çizmiş olduğu haritaları, çeşitli çini objeler üzerine resmedildi. Kısaca, Piri Reis’in haritası çinide hayat buldu diyebiliriz. UNESCO’nun Piri Reis’e ait dünya haritasının 500. yıldönümü olan 2013 yılını ‘’Anma Yılı ‘’ olarak ilan etmesi nedeniyle hem ünlü denizci anıldı, hem de çini sanatımız hatıralarımızı yeniledi.
Piri Reisin haritası bence sadece çinilerde değil meclise de kazınmalı. Son derece önemli ve tarihi bir haritadır.
Piri Reis türk tarihi için çok önemli biridir. Böyle önemli kişiler eğitimde örnek gösterilecek nitelikte öğrencilere ders verilmeli.