Çini Yapım Aşamaları: Zımparalama
Çini, geçmişten günümüze ulaşan özel sanat alanlarından birisidir. Yapılan araştırmalara göre milattan önce dahi farklı türleri yapılan bu sanatın, özellikle 11.yy gibi yaygınlaştığı görülür. Günümüze kadar gelmeyi başaran çok sayıda eser vardır ve bunun en önemli nedeni, çininin temel özellikleridir. Çini yapım aşamaları sayesinde eserler yüzyıllar boyunca bozulmadan kalmakta ve bizlere adeta birer kültürel miras olarak gelmektedir. Bu aşamaların ilki çini hamurunun hazırlanması ve bunun kurumasının sağlanmasıdır. Bundan sonraki diğer aşama ise zımparalamadır.
Çini Yapım Aşamaları: Zımparalama Nasıl Yapılır?
Çini hamurunda farklı maddeler bulunur ve bunlar sayesinde hem yapılan boyama işlemi kendisini net bir şekilde gösterir, hem de çini son derece dayanıklı olur. Bu hamurun hazırlanmasında quartz taşının tozu, kil ve sırça gibi farklı maddelerin, belli oranlarda karıştırılması söz konusudur. Bu işlem sonrasında ise 20-25 günlük doğal kuruma süreci beklenir. İşte bu aşamadan sonra çini yapım aşamaları içerisinde olan ikinci adıma geçilir: Zımparalama.
Zımparalama, pek çok alanda kullanılan ön işlemdir. Buradaki temel hedef, ana maddenin pürüzsüz bir yapıya bürünmesi ve kullanıma hazır olmasıdır. Çini için hazırlanan kurumuş çamur, pürüzsüz bir yapıda değildir. Çini kalıplarından çıkan bu plakaların boyanması ve sırlanması için öncelikle istenilen ölçülere getirilmesi ve daha sonra da pürüzsüz bir yüzeye sahip olması gerekir. Bahse konu işlem, zımparalama ile gerçekleştirilir.
Geçmişte farklı maddelerle yapılan bu işlem, günümüzde ise özel olarak üretilen zımpara ile yapılmaktadır. Bundan dolayı da bahse konu işleme zımparalama denilir. Çini yapım aşamaları içinde özel bir yeri vardır, her ne kadar basit gibi görülse de son derece hassas bir iştir. Yapılacak ufacık bir hata sonucunda plakanın tamamen kullanılamaz duruma gelmesine neden olabilir. Bundan dolayı usta eller tarafından gerçekleştirilmesi gerekir. Sabır isteyen zımparalama sonunda plakalar istenilen ölçülere gelir. Buradan sonra yapılacak olan boyama ve diğer çini aşamaları sayesinde eşsiz ürünler ortaya çıkacaktır. Zımparalama ne kadar iyi olur ve plakalar ne kadar pürüzsüz olursa yapılan boyamalar kendisini o kadar fazla gösterir.
Çini yapımıyla ilgili gerekli bilgiye sahip değilim. Ama bu kadar meşakkatli bir iş olduğunu bilmiyordum açıkcası. Emeğinize sağlık harika çalışmalarınız var.